2019 sloot ik af met een overzicht van de mooiste dingen om te kijken, lezen of luisteren uit dat jaar. Dit jaar heb ik hetzelfde gedaan, maar dan voor dit jaar natuurlijk. Dus hier volgt, wederom, mijn volledig arbitraire lijst met de toppers van 2020.
Non-fictie Video
100 dagen voor de klas
Nederland | Documentaire-serie | VPRO | Nicolaas Veul, Tim den Besten en Katinka de Maar
6x45min | Te zien op NPO Start
Hoe is het echt om leraar te zijn?
De leraar. De werkdruk en de prestaties van die beroepsgroep is vaak onderwerp van gesprek. Maar hoe is het nu echt om voor de klas te staan? En kan iedereen dat? Documentaire-makers Nicolaas Veul en Tim de Besten gaan op onderzoek uit en gaan 100 dagen lesgeven op een school in Lelystad. Hoe de school, de leerlingen en hun ouders ooit voor zo’n project toestemming hebben gegeven is voor mij een raadsel, maar de makers gaan er goed mee om. Veul, Den Besten en regisseur De Maar geven in zes delen een mooi en eerlijke zoektocht weer nar het beroep van leraar. We zien beide heren met een totaal andere aanpak een hobbelige weg afleggen met veel tegengas van de leerlingen.
Srebrenica - de machteloze missie van Dutchbat
Nederland | Documentaire-serie | BNNVARA | Coen Verbraak
3x55min | Te zien op NPO Start
De grootste genocide sinds de Tweede Wereldoorlog. Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
Dit jaar was het 25 jaar geleden dat de Bosnische enclave Srebrenica viel. De Servische troepen onder leiding van generaal Ratko Mladić vermoordde 8.373 mensen, veelal Bosniakken. De val van Srebrenica vond plaats terwijl een Nederlandse militaire missie, Dutchbat, de enclave moest beschermen. Ze mochten en konden niets anders doen dan toekijken. Coen Verbraak interviewde Nederlandse militairen die erbij waren, en luisterde naar hun verhaal. Deze 3-delige reeks is het vervolg op ‘Onze jongens op Java’ van vorig jaar, waarin Verbraak de hoofdpersonen op dezelfde manier interviewde. Modus operandi: doormiddel van een monitor en een spiegel kijken de personages naar Verbraak en meteen ook rechtstreeks in de lens. Gevolg is dat de kijker zich onderdeel voelt van het gesprek en de emoties zonder tussenlaag binnenkomen. Na deze documentaire ga je ongetwijfeld anders kijken naar wat daar gebeurde in Bosnië in juli 1995.
Over hetzelfde onderwerp maakte de NOS zeven journaals waarin ze 25 jaar terug in te tijd gaan en dag-per-dag verslag doen van wat er in Srebrenica gebeurde. Herman van der Zandt is Journaal-lezer van dienst.
In dezelfde stijl als de bovenstaande Srebrenica-journaals maakte de NOS ook gedurende een jaar in vijf series over de bevrijding 75 jaar geleden in Nederland, Europa en Azië (Indië). Van der Zandt is wederom present.
Ons Bier
Nederland | Documentaire | KRO-NCRV | Olivier van der Zee
55min | Te zien op NPO Start
Hoe overleef je in een overvolle markt en blijf je tegelijkertijd jezelf
Ruud en Johan brouwen al jarenlang hun eigen bier, maar het wil niet echt vlotten. Aan het product zelf ligt het niet, het is de marketing. Van links en rechts worden de Twentse vrienden ingehaald door jonge hippe brouwers met klinkende namen en dito look and feel. Ons Bier portretteert deze twee mannen in een stijd om een plek in de overvolle biermarkt. Een om bij vlagen tragikomische documentaire over vriendschap, marketing en tijdsgeest.
Raymond!
België | Documentaire/Docu-serie | VRT | Karel van Mileghem
"Naar t schijnt verdwijnen je gedachten. Tot t licht volledig is gedoofd. Maar zolang ik daar iets kan ontwaren. Blijf ik dwalen in m’n hoofd"
Held en virtuoos Raymond van 't Groenewoud bereikte dit jaar de 70-jarige leeftijd. Naast een geweldig concert dat ik begin februari in de AB mocht bijwonen zag ik ook deze mooie documentaire-serie waarin de levensloop van Raymond wordt afgelopen. Interviews met Raymond en bekenden worden trouwens afgewisseld met mooie uitvoeringen van een aantal van zijn hits. De volledige serie lijkt te zijn verdwenen van VRT NU, maar 2Doc biedt nog wel een naar één uur terug gemonteerde versie aan.
Wisseling van de Macht
Reconstructies van belangrijke momenten in de Belgische en Vlaamse politiek in de afgelopen decennia aan de hand van interviews met de hoofdrolspelers.
Oorlogskinderen
Missie NS
Mooi portret van 'Garage 2.0'-maakster Catherine van Campen waarin pijnlijk het verschil tussen kantoor en trein binnen het Nederlandse Spoorweg bedrijf wordt blootgelegd.
Op Volle Retouren
We kopen steeds meer online, zeker dit jaar, en veel daarvan wordt weer terug gestuurd. En wat gebeurd er daarna? Deze documentaire laat zien waar al jou teruggestuurde pakketjes belanden.
De Villamoord
Making a Murder maar dan in Nederland. Verbaas je over de werkwijze van politie en justitie in de Arnhemse Villamoord.
Don’t Fuck With Cats
Een weirdo doet in filmpjes op het internet katten de vreselijkste dingen aan. Datzelfde internet komt in actie om de man op te sporen.
Zware Jas van Beatrix
Fictie Video
De Beentjes van Sint Hildegard
Nederland (Twents gesproken) | Speelfilm | September Film | Johan Nijenhuis
103 min | Te zien bij Pathé Thuis (€2,99) en iTunes (4,99)
“Opa, je bent 63 jaar getrouwd geweest met oma. Nu heb je eindelijk rust.”
Herman Finkers, als die naam ergens bij staat ben ik direct geïnteresseerd. Alles wat deze man aanraak is op zijn minst briljant. Zo ook deze film. Een man gaat al decennia gebukt onder de liefde van zijn vrouw. Hij wordt geleefd door zijn vrouw en mag er weinig eigen wil op na houden. Finkers schreef het scenario en speelt glansrijk de hoofdrol. Johanna ter Steege zet geloofwaardig zijn bazige vrouw neer.
Babylon Berlin
Duitsland | Speelfilm | Sky Deutschland | Tom Tykwer
Berlijn tijdens het interbellum. We volgen politie-commissaris Gereon Rath, die net terug is van het front en Charlotte Ritter, een jonge ambitieuze vrouw afkomstig uit een arm gezin. Hun beider verhalen zullen door elkaar gaan lopen terwijl ze hun weg proberen te vinden in het Berlijn van de Weimar-republiek. Naast het plot beklijft vooral het Berlijn van de jaren '30 met bijbehorende muziek en sfeer. [VRTnu blijkt al weer afscheid te hebben genomen van de eerste twee seizoenen]
AllStars & Zonen
Nederland | Speelfilm | BNNVARA | Jean van de Velde
10x30 min | Te zien op NPO Start
Samen is niet alleen
Als fan van de hele All Stars franchise kan ik ook deze nieuwe serie wel waarderen. Yannick van de Velde is geniaal gecast als Peter de Boer Junior en een aantal van de jonge personages zijn een mooie hedendaagse versei van het oude team van Swift Boys. Maar toch genoot ik het meest van de momenten waarop die oude garde op kwam draven. Dus ik had graag gezien dat zijn grotere rol hadden, maar de All Stars humor is zeker gebleven. Een tweede seizoen is besteld. Trouwens de originele film staat op Netflix en Videoland en NPO Plus biedt het eerste seizoen van de originele serie.
The Morning Show
VS | Serie | TV+ | Jay Carson, Kerry Ehrin
10x60 min | Te zien op TV+
We're The Morning Show. We can do anything.
Uithangbord van de nieuwe streamingdienst van Apple. De serie speelt zich af op de set van The Morning Show een ochtendshow in de stijl van Today en GMA, de ware moneymakers van de nieuws-divisies van de grote networks. Het is een slangenkuil achter de schermen, zeker in het licht van MeToo, van deze programma's die hangen aan het familiegevoel. De serie heeft 'Top of the Morning' van Brian Stelter als basis, een boek dat ook aan te raden is.
Succesion
HBO | Streamz / Ziggo Movies en Series Plus Extra
Serie over een mediamagnaat (denk Murdoch) en zijn familie. Het schetst een beeld van een megalomane wereld vol messen in ruggen en verknipte mensen. En dat alles schitterend gedraaid.
Undercover 2
Mooi vervolg op de hit van vorig jaar dat zich afspeelt op een paardenranch ergens in West-Vlaanderen dat een spil in de wapenhandel blijkt.
Baantjer, het begin
RTL | Videoland
After Life Seizoen 2
Netflix
Ricky Gervais levert met met dit tweede seizoen een passend vervolg After Life
De Twaalf
Netflix
Vorig jaar al genoemd, maar nu ook beschikbaar voor de Nederlandse kijkers op Netflix dus deze Vlaamse top-serie is het zeker waard nog eens benoemd te worden
Dan nog kort een aantal Netflix-tips (die jullie waarschijnlijk allemaal al gezien hebben: de series Queens Gambit, Hollywood en het vijfde seizoen van The Crown en de film Two Popes
Entertainment Video
De Kleine Remedie
Nederland | Web-serie | Kleine Komedie/Het Parool | Peter Heerschop, Paul de Munnik en Malou Holshuijsen
10x35 min | Te zien op YouTube
Hoe nu verder?
Midden in de eerste golf zitten Peter Heerschop, Paul de Munnik en Marlou Holshuijsen in een lege Kleine Komedie in Amsterdam en spreken collega cabaretiers en theatermakers over het het nu verder moet. De synergie tussen de drie mensen op het podium, de vele 'vrienden' van Peter en de geweldig mooie liedjes van Paul maken dit tot een geweldige serie. Grappig en ontroerend.
Michael McIntyre: Showman
UK | Conference | Netflix | Michael McIntyre
62 min | Te zien op Netflix
Ik moet bekennen dat ik McIntyre niet echt kende, maar na deze show heeft hij een onuitwisbare indruk gemaakt. Scherp en ad rem behandeld hij alledaagse zaken zoals je het nog nooit bekeken had.
Peter Pannekoek - Later Was Alles Beter
Nederland | Conference | BNNVARA/Breijwerk | Peter Pannekoek
Pannekoek is een van de grootste jonge cabaret-talenten van zijn generatie. In zijn tweede solo-conference Later Was Alles Beter zet hij zichzelf bij de top van het cabaret.
Kees van Amstel - De Man Die Ik Niet Wilde Worden
Nederland | Conference | BNNVARA/Breijwerk | Peter Pannekoek
Hij vult de leegte in zijn leven door verre reizen te maken, maar bij Kees gaat meestal iets mis.
Kees van Amstel was tot voorkomt nog docent Nederlands op een MBO, maar is inmiddels full-time cabaretier. In 'De Man Die Ik Niet Wilde Worden' laat hij al zijn onzekerheden als een single vijftiger op een humoristische wijze zien.
Alles van Herman Finkers
Nederland | Conference's | | Herman Finkers
Uren Plezier | Te zien op HermanFinkers.tv
'De leukste grappen zijn de grappen die niet zijn bedacht. Maar bedenk die maar eens.'
Had ik al gezegd dat ik groot fan ben van Herman Finkers? Al zijn shows staan online op HermanFinkers.tv. Voor een klein bedrag kan je één show bekijken voor een korte periode. Of voor een groter bedrag (€14,99) kijk je alles onbeperkt voor altijd. Vooral zijn oudste shows zijn weinig uitgezonden en elders moeilijk te vinden.
Stefan Pop - Mijn Blauwe Periode
BOOS
Fantastisch om te zien hoe BOOS is ontwikkeld van licht irritante webserie waarin tieners werden geholpen een tientje terug te krijgen van een kledingwinkel tot programma waarin voor jongeren in de meest ruimte zin maatschappelijk wordt opgekomen.
Simply Delicious Shower Thoughts with Cookie Monster
Comedy Karaoke: zorgverleners
En eigenlijk alles van Comedy Karaoke
Podcasts
Eerst even kort. Lees hier alles over podcasts en waarom je ze moet luisteren en hier of hoe je ze moet luisteren. (en hier waarom je dat beter niet via Spotify doet)
Ik link hier steeds de eigen website van de podcast, zodat je er meer over kunt lezen. Toevoegen doe je natuurlijk door ze op te zoeken in jouw podcast-app.
Heavyweight
VS/Canada | Documentaire | Gimlet Media | Jonathan Goldstein
35x50 min | Website
Jonathan Goldstein goes back to the moment everything changed.
Net als vorig jaar met stip bovenaan: Ongemakkelijk en vreemd, zo is Jonathan Goldstein wel te omschrijven. Het is dan ook zijn stijl en karakter dat Heayweight zo ontzettend goed maakt. In de serie gaat Goldstein op pad om dingen in het verleden van mensen op te lossen, om ze uit te klaren. Een nooit uitgestrooide as, per ongeluk verkocht familiestuk, een nooit opgeklaarde ruzie, een nooit teruggeven uitleende CD. Het zijn onderwerpen die langskomen in deze podcast die hilarisch is en bij vlagen diep ontroerend. Neem de aflevering waarin Jesse graag in contact komt met man die hem ooit heeft aangereden, om hem te bedanken.
Nieuw is seizoen 5, maar ken je het nog niet begin van bij aflevering 1. (Sla de check-in afleveringen en de andere niet bij de reguliere afleveringen horen, voorlopig, over)
Showbizzmoord
Bart van Laar wordt in 1981 in Hilversum vermoord. De moord op deze platenbaas schokt de showbizz-wereld in Nederland en wordt nooit opgelost.
Wind of Change
Is Wind of Change" van The Scorpions geschreven door de CIA? Deze op het eerste oog bizarre vraag staat centraal in deze podcast. Gedurende de afleveringen kom je erachter dat die vraag helemaal zo gek nog niet is.
De Vlaamse Kunstroof
In deze zesdelige podcastserie duiken journalist Ieke Schout en podcastmaker Lieke Malcorps in één van de grootste onopgeloste kunstroven ter wereld: de diefstal het paneel van de Rechtvaardige Rechters van het Lam Gods van Van Eijck.
De verdwijning van Britta Cloetens
Deze driedelige podcast neemt je mee in de mysterieuze verdwijningszaak van Britta Cloetens, een jongedame van 25 die verdween in 2011. De podcast vertelt het verhaal van haar dierbaren, maar ook van de speurders en zelfs van de dader. De makers kregen hun handen op de videoverhoren en maakten er een beklijvende, driedelige reeks van.
De Plantage van mijn Voorouders
In het jaar van Black Lives Matters erg relevant. Maartje Duin is van adelijke afkomst en onderzoekt het slavernijverleden van haar voorouders om zich beter te kunnen verplaatsen in de nazaten van de tot slaaf gemaakten.
Beschaving: de nabeschouwing
Midden tijdens de eerste golf kijkt cabaretier Tim Fransen terug op de beschaving nu deze piepend en krakend tot stilstand gekomen door het coronavirus. Hij gaat hierbij in op prangende vragen van luisteraars. Zijn filosofische blik is helder en troostend. En gelukkig valt er ook nog wat te lachen. Fransen's geheel eigen stijl is aanstekelijk.
Weird Hit Wonder
Weird Hit Wonder is een reeks vrolijke verhalen over vreemde hits. Liedjes die vast niemand in zijn Top 2000 lijstje zet, maar die destijds razend populair waren. Liedjes die voor een glimlach zorgden of juist voor grote irritatie, of allebei natuurlijk. Atze de Vrieze vertelt je de verhalen achter deze hits zoals 'Mooi Man' of "One Day Fly"
Maarten, de podcast
De titel dekt de lading. Tom Jessen legt de bal voor en Maarten kopt hem in.
Leopold II
Nogal compleet overzicht van het leven en laten van Koning Leopold II van België. En dat alles door meesterverteller Johan Op de Beeck. Ik ben er nog niet mee klaar, maar het is dan ook een 15 uur durend 'helden-epos'.
De Bourgondiërs
Podcast-versie van het eerder genoemde boek. Grote voordeel is dat je hier de stem van Van Loo er gratis bij krijgt inclusief geluidseffecten die alleen maar aan de middeleeuwse feestvreugde meewerken. 16 uur lang luisterplezier.
Boeken
Cursus Omgaan met Teleurstellingen Gaat Wederom Niet Door
Nederland | Humor | Herman Finkers
"Humor heeft ook leuke kanten"
Al weer Finkers? Ja! Dit jaar kreeg ik deze bundel met vrijwel alle testen die door Finkers ooit zijn uitgebracht. Voor iedereen die alles al kent en voor iedereen die nog niks kent. Maakt niks uit.
Mark Rutte
Nederland | Non-Fictie | Petra de Koning
In het kerstreces van 2012 gaf Mark Rutte geschiedenisles op de Burton Academie, een internaat voor hoogbegaafden dat is opgericht door een oude schoolvriend, Lodewijk Dekker. Na een paar dagen zei een leerling dat ze ‘ontzettend teleurgesteld’ was in hem. ‘Ik dacht dat politici bijzonder waren. Maar wat jij kan, Mark, dat kan ik ook.’ Rutte gaf haar gelijk, hij was niet bijzonder. Wat hij deed was ‘mensenwerk’. Hij vond dat mooi.
Petra de Koning (NRC) portretteert de Nederlandse premier als een no-nonsense man die de baan heeft waarvoor hij altijd al voorbestemd was. Het boek zit vol met geniale typeringen en mooie anekdotes. De simpelheid van de titel geeft de compleetheid van de inhoud weer.
Ik weet je wachtwoord
Nederland | Non-Fictie | Daniël Verlaan
Je koopt iets op Marktplaats en even later wordt je bankrekening geplunderd; je slimme thermostaat is gegijzeld en zolang je niet betaalt blijft het 37 graden in je huis; je gloednieuwe beveiligingscamera zegt opeens 'suck my dick' tegen je.
Verlaan (RTL Nieuws) verteld aan een hand van een aantal spannende, waargebeurde verhalen, wat de gevaren en risico's van de digitale wereld zijn. Hij wisselt dit af met praktische tips en suggesties waardoor je jouw digitale welzijn kan verbeteren.
Web en app
De Nederlandse Wirecutter!
Dikke tip voor iedere Gmail gebruiker op de Mac. Een mooie native Mac-app met alle gmail-functionaliteiten ingebouwd. Filters, labels, sterren, inboxen alles wat je van Gmail verwacht zit erin! Nu in Beta, gratis. Later waarschijnlijk betalend, maar daar is nog niks concreets over bekend.
Serif's Affinity Photo is een volwaardig alternatief voor Adobe's Photoshop, maar dan voor een eenmalig bedrag van €54,-. Het heeft alles wat de peperdure concurrent heeft, maar dan in een app die niet op de haverklap crasht. Er zijn een aantal kleine dingen anders, maar het web biedt mooie video's om het verschil met PS te leren. Affinity Designer is Serif's alternatief voor Illustrator, waar ik ook met veel plezier gebruik van maak. Ze maken ook Publisher wat dan weer een alternatief voor InDesign is. De softwarepakketten zijn vaak met een leuke korting te verkrijgen. Zowel voor de Mac als op de PC
Full control van de camera op je iPhone. Inclusief RAW fotografie
Bewerk die eerder genoemde RAW-foto's vanaf iOS of je Mac.
Voor iedereen met Apple Watch. De app houd je slaap en geeft je veel info over je nacht. Want kennis is macht.
Klikerdeklik
Een reeks korte zaken achter een hyperlink. Grappig, leuk of anders
En een reeks Quarantaine-nummers:
Rotterdams Philharmonisch Orkest - Beethoven Symphony No. 9 (Ode to Joy)
Vrienden zingen Van Merwijk - Ik Geloof (Dat hele album is een aanrader trouwens)
Meer dan de helft ben ik waarschijnlijk vergeten, maar dit is mijn lijst met het 'beste' uit 2020.
Dan rest mij niks anders dan iedereen een supertof 2021 te wensen!
Was lachen, volgende keer bij jou!
Jan,